Forum Przyrodnicze "BOCIAN"
Wszystko związane z przyrodą

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj

Poprzedni temat «» Następny temat
Przesunięty przez: Basior
2014-02-10, 02:05
Środowiska, żerowiska i larwy kózkowatych
Autor Wiadomość
Wujek Adam
SE-TP"B"


Posty: 908
Skąd: Warszawa
Ostrzeżeń:
 4/3/6
Wysłany: 2010-02-04, 03:11   Środowiska, żerowiska i larwy kózkowatych

Hm, a cóż to w tym, biednym świerku się nie rozwija? :grin:
Po dębie, razem z sosną, świerkowe drewno zajmuje drugie miejsce jeśli chodzi o zasiedlające je kózkowate, którym najwyraźniej przypada ono do gustu.

Na początek przyjrzyjmy się dwóm gatunkom typowo świerkowym:
Pierwszy z nich, nieczęsto spotykany tomanek Semanotus undatus składa jajeczka w świeżo obumarłych świerkach, w których odbywa 1-dno lub dwuletni rozwój. Pojaw tych chrząszczy przypada na wczesną wiosnę i trwa stosunkowo krótko, a o wiele łatwiej spotkać tomanka w fazie larwalnej, lub jako imagines, które jeszcze nie opuściło drewna i już od sierpnia czeka w kolebkach poczwarkowych na cieplejsze dni.
S. undatus opanowuje zarówno pnie drzew, jak i grubsze i (rzadziej) cieńsze konary, gdzie jego larwy pod korą wygryzają płaskie, poplątane i częściowo wypełnione mączką chodniki (foto 1). Chodniki te kończą się kolebkami poczwarkowymi w drewnie (foto 2 - A), poprzedzonymi mączastymi "zatyczkami" (foto 2 - B), umiejscowionymi między kolebką a hakowatym chodnikiem wlotowo-wylotowym, który prowadzi na zewnątrz drewna (foto 2 - C). Chodnik ten wygryza larwa pod koniec swego rozwoju i służy on później jako "wyjście na świat" postaci doskonałej (foto 3).

Nieco odmiennie prezentują się żerowiska borówek (Tetropium spp.) - /w tym konkretnym przypadku: borówki matowej Tetropium fuscum/, które są zlokalizowane w powierzchniowej warstwie drewna i mocno odciskają się w wewnętrznej warstwie kory (foto 4). Borówki do swego rozwoju potrzebują grubego drewna z grubą korowiną, więc zasiedlają strzały gardząc konarami i patyczkami. Ich przeobrażenie odbywa się płytko w drewnie, a czasami także w korze. Charakterystyczne mączno-trocinkowe, kontrastowe wypełnienie korytarzy larwalnych niedwuznacznie zdradza, że mamy do czynienia z którymś z przedstawicieli rodzaju Tetropium i jest łatwo zapamiętywalną "wizytówką" borówek. Te nierzadkie w lasach obfitujących w świerk kózki bywają kłopotliwe w hodowlach laboratoryjnych, ponieważ do prawidłowego przeobrażenia się potrzebują określonej wilgotności drewna, co niekiedy bywa trudne w pomieszczeniach w których zgromadzimy materiał z larwami. I dlatego, jeśli mamy ochotę zapoznać się osobiście z imagines borówek, o wiele efektywniejsze będzie zlokalizowanie i rozpoznanie ich żerowisk w środowisku, a następnie wybranie się w teren w maju/czerwcu w celu odnalezienie chrząszczy biegających po drewnie.

1. S. undatus - żerowiska larw.jpg
Plik ściągnięto 369 raz(y) 132,46 KB

2. S undatus - kolebka poczwarkowa.jpg
Plik ściągnięto 331 raz(y) 127,32 KB

3. Semanotus undatus.jpg
Plik ściągnięto 319 raz(y) 207,55 KB

4. T. fuscum - żerowiska larw.jpg
Plik ściągnięto 333 raz(y) 166,12 KB

_________________
Wiadomo, Sekcja Entomo...
 
     
Jacek Mazepa 


Posty: 108
Wysłany: 2010-02-05, 11:55   

no, nareszcie cóś drgnęło !!!! Bardzo ładne, szczególnie że za oknem syf i do wiosny daleko. Fajny temat i niech się rozwija, więcej zdjęć, więcej gatunków drzew i krzewów. Tego narodowi trzeba !!!
 
     
Prem 
Nieludzki Doktor


Posty: 473
Skąd: Lublin
Wysłany: 2010-02-05, 14:36   

Zdarzyło się odławiać S.undatus komukolwiek - na Roztoczu???
_________________

 
     
Jacek Kurzawa 

Posty: 16
Skąd: Tomaszów Maz.
Wysłany: 2011-11-13, 23:41   Czyje to?

Kilka dni temu natknąlem się na takiego świerka. zerowiska są podobne. Korytarze dość szerokie, wziąłem je za M.minor. a może jednak to Semanotus?

Ten gatunek zawsze kojarzę z miejscami z żywicą, z placowatymi chodnikami, mniejszymi niż C.aeneum.
Adam, jak oceniasz to żerowisko ze zdjęc?

I przy okazji pytanie - skąd pochodzą Twoje obserwacje żerowisk Semanotus undatus? Moje to okolice Tomaszowa (mat. niepubl i jesli ktoś spróbuje to opublikować - zabiję! :cool: a tacy cwaniacy są [od lat], więc upraszam o rozwagę). :cool:

Stery zer _Semanotus_2089.jpg
Plik ściągnięto 292 raz(y) 52,64 KB

Semanotus_czy_nie_2033.jpg
Plik ściągnięto 310 raz(y) 42,14 KB

Semanotus_czy_nie_2032.jpg
Plik ściągnięto 278 raz(y) 82,89 KB

Semanotus_czy_nie_2031.jpg
Plik ściągnięto 276 raz(y) 83,32 KB

 
 
     
Wujek Adam
SE-TP"B"


Posty: 908
Skąd: Warszawa
Ostrzeżeń:
 4/3/6
Wysłany: 2011-11-14, 01:19   

Na mój gust Jacku są to - niestety! - żerowiska Molorchus minor.

Semanotus niechętnie zasiedla wyższe partie pnia, a poza tym produkuje nieco inny rodzaj zbitej mączki.
Ponadto larwy M. minor (zwłaszcza starsze) mają tendencje do wygryzania większej liczby poziomych korytarzy w stojącym materiale - co tu dość dobrze widać.
No i: dorastające larwy S. undatus są znacznie grubsze od larw M. minor (a dokładniej: larwy tomanka są mniej grzbietowo-brzusznie spłaszczone), więc ich chodniki zwykle są głębiej odciśnięte zarówno w drewnie, jak i w wewnętrznych warstwach kory.

Tomanki obserwowałem w dwóch miejscach: w Puszczy Pilickiej (Z Darkiem D., zdaję się w 2001 lub 2002 roku) oraz, częściej i liczniej, w Puszczy Kozienickiej. Żerowiska przedstawione na moich tegowątkowych fotkach pochodzą z tej drugiej.

Rozumiem, że Twoje znalezisko jest nieczynne?
Bo cóż prostszego, niż go rozkroić?
Oba z omawianych gatunków siedzą teraz jako imagines.

Ps. Pierwsze z powyżej wklejonych przez Ciebie zdjęć wygląda nieco inaczej. Brak mączki, szerokość i rozmiar chodników, oraz podługowate, wąskie otworki wskazują na Callidium aeneum.
_________________
Wiadomo, Sekcja Entomo...
 
     
Jacek Kurzawa 

Posty: 16
Skąd: Tomaszów Maz.
Wysłany: 2011-11-14, 14:30   

Tak też zidentyfikowałem te żerowiska na Molorchus minor, więc tylko z zrobiłem fotkę żerowiska i nie ruszałem tego nawet. Jest pewne podobieństwo do żerowisk przedstawionych na Twoich fotkach i stąd było moje pytanie. Brakowało tam przede wszystim placowatych rozszerzeń chodników i wejść larw do drewna nie zapchanych trocinkami, jak u Callidium, Semanotus i in.

Na pierwszej fotce żerowisko jest małe, w miejscu z żywicą. Jak dla mnie to jest stare żerowisko Semanotusa, pozyskiwałem go własnie z takich miejsc. Poszukam go jeszcze tam, bo ciekawi mnie, czy przetrwał wycinkę lasu świerkowego.... Tam gdzie kiedyś byłeś juz nie ma lasu świerkowego, są tylko sosny.... Oddziały świerkowe zostały doszczętnie wycięte 6 lat temu.
 
 
     
Wujek Adam
SE-TP"B"


Posty: 908
Skąd: Warszawa
Ostrzeżeń:
 4/3/6
Wysłany: 2011-11-21, 01:49   

Jednak w mojej opinii Jacku pierwsze z zaprezentowanych przez Ciebie żerowisk należy do Callidium aeneum.
Świadczy o tym właśnie bardzo szeroki, placowaty żer (sporo szerszy niż u Semanotusa), oraz dwa wyraźnie widoczne, wąskie, szczeliniaste otworki do drewna, które charakteryzują Callidium spp., a nie tomanka.

Lecz Semnatus niewątpliwie w Twoich okolicach występował.
Może gdzieś przetrwał, mimo wyrębu świerków, o której piszesz?
Szukając go zwracaj uwagę także na grube pnie, ponieważ gatunek ten znajdowałem i w uschniętych strzałach o pierśnicy 100 cm (a nawet i grubszych!). A znaleźć go teraz możesz tym bardziej, że latoś śnieżna i mroźna zima ponoć ma przyjść późno. :wink:
_________________
Wiadomo, Sekcja Entomo...
 
     
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

phpBB by przemo